verhelderen - verbinden - verdergaan

Een echte voorbeeld rolinvulling als stiefmoeder bestaat niet. Eerst kwamen stiefmoeders in plaats van de overleden moeder, tegenwoordig vaak als partner van de gescheiden ouder.

Vroeger was het duidelijk, maar niet ideaal
Als moeder overleed en vader hertrouwde, werd de stiefmoeder de tweede moeder en ze werd vaak ook mama genoemd. De taakverdeling bleef: vader in de buitenwereld, moeder voor de kinderen, de sociale contacten en het huis. Deze rolverdeling veranderde niet met de komst van stiefmoeder, zij nam de plaats van de overleden moeder in. De lege plek werd gevuld. 
 
Zo ging het en het leek een goede oplossing voor iedereen. Tegenwoordig kijken we hier anders naar. Je hebt maar één vader en één moeder. Een overleden moeder maakt nog onderdeel uit van het gezinssysteem en een stiefmoeder kan niet op haar plek gaan staan. Destijds werd er niet veel over gesproken, maar toen later de verhalen kwamen, was er zowel bij stiefmoeders als bij de kinderen sprake van ongemak, boosheid en verdriet. 

De invulling destijds van het stiefmoederschap na overlijden van moeder was niet een ideaal voorbeeld van de rolinvulling. Stiefmoeders na echtscheiding is nog maar een redelijk recent verschijnsel. Bovendien is het nog maar sinds enkele jaren dat kinderen ook vaak bij vader verblijven en stiefmoeders daardoor een rol krijgen. De variaties in samengestelde gezinnen na echtscheiding zijn zo talrijk dat hier niet van een eenduidige ideale rolinvulling kan worden gesproken.  

Een voorbeeld uit het echte leven: een stiefmoeder kwam als oppas in het moederloze gezin. Ze zorgde voor de kinderen en kookte soms en at dan mee. Ze koos de stoel dicht bij de keuken. Na twee jaar trouwde ze met de weduwnaar. De eerste keer dat ze als samengesteld gezin aten, nam ze op haar vertrouwde stoel plaats. Haar stiefdochters protesteerden: ze mocht niet op hun moeders stoel zitten. Wat als oppas geen probleem was, werd dat wel nu ze stiefmoeder was. Ze heeft (ook letterlijk) niet de plek van hun moeder.  

We doen alsof
Van samengestelde gezinnen maken we vaak een aangepaste kopie van een kerngezin. Het is geen kerngezin en dat wordt het ook niet meer. Hoewel we inmiddels weten dat het zo niet werkt, blijven we onbewust hetzelfde nastreven, maar dan net een beetje anders.  

De plek van vader in een samengesteld gezin is een andere dan in het kerngezin. Het kerngezin is een gezin van twee geliefden die samenleven met hun gezamenlijke kinderen; dat kerngezin is er niet meer. Inmiddels weten we redelijk wat wel en niet werkt. Er zijn de do’s en don’ts waarbij vooral opvalt dat er volop eisen aan stiefmoeder worden gesteld.

Ondanks de nieuwe gezinsvormen is ons beeld van stiefmoeders nauwelijks bijgesteld. Veel stiefmoeders leven in een aangepaste kopie van het kerngezin. Neem voor jezelf, je geliefde en je (stief)kinderen geen genoegen met een tweedehands kerngezin. Kies samen met je partner hoe jullie samengestelde gezin eruitziet.  

Intussen in het echte leven: kan de buitenwereld zich met haar opmerkingen, oordelen, verwachtingen en al dan niet subtiele hints zich er alsjeblieft niet mee bemoeien?  Ook niet als de bedoelingen goed zijn?

Jij telt mee, met jouw persoonlijkheid en geschiedenis
Ik vind dat een vrouw als ze verliefd wordt op een man met kinderen, de keuze heeft welke rol ze wil hebben, wat voor stiefmoeder ze wil zijn. Van de mee zorgende stiefmoeder tot alleen ‘de vriendin van vader’. Haar keuze is de basis. 

Het gebeurt zo vaak: in het begin leef je op een roze wolk. Je rolt in het samengesteld gezin en doet wat er van je wordt verwacht, ook door jezelf. En op een dag worstel je met de indringende vraag: “Is dit wat ik wilde?” 
 
Stief kent complexe omstandigheden. Daar je weg in vinden, valt niet mee. De belangen zijn groot, niet alleen van stiefmoeder, maar ook de behoeften en wensen van de andere gezinsleden zijn belangrijk. 
 
Er zijn de rollen en verantwoordelijkheden. Maar het is vooral de 
persoon van stiefmoeder met haar karakter en geschiedenis die van bepalende invloed is op haar invulling van de rol. Juist dáár liggen met name de aanknopingspunten om een ontspannen stiefmoeder 
te leren zijn, met ruimte voor jezelf. 

Zomaar even wat vrouwen:

• Ze wil per se geen kinderen; 
• Ze is veel jonger dan haar geliefde; 
• Ze heeft haar vrijheid lief en ze wil niet samenwonen; 
• Ze heeft negatieve beelden bij het stiefmoederschap, omdat ze zelf ook stiefdochter is; 
• Ze is opgegroeid zonder moeder en heeft geen idee van haar rol; 
• Ze is ongewenst kinderloos; 
• Ze is net moeder geworden en worstelt met tegenstrijdige gevoelens; 
• Ze staat er alleen voor, haar geliefde begrijpt haar worsteling niet. 

Hoe kunnen we al deze vrouwen over één kam scheren? Hoe kunnen we van hen vragen hun rol op dezelfde wijze in te vullen?

Jouw invulling
Maak een zelfbewuste keuze maken voor jouw invulling van het stiefmoederschap. Wie ben jij als vrouw achter de stiefmoeder? Wat is je geschiedenis en wie ben jij echt? Welke vreugde en welk verdriet heb je gekend? Waar ben je blij mee van jezelf? Wat wil je meebrengen? Hoe wil je dat er later op jouw rol wordt teruggekeken?
 
Maak je eigen keuze wat voor stiefmoeder je wilt zijn. Dat geeft 
rust en ruimte omdat er helderheid is op welke wijze jij invulling kunt en wilt geven aan het stiefmoederschap.

Liever niet alleen op reis?
Ik sta je graag terzijde als gids bij de zoektocht naar jouw hoogstpersoonlijke stiefmoederschap.
  
Stiefmoeders die je voorgingen gaven me terug:

“Ik sta er niet alleen voor"
"Er is ruimte, niks is gek: elk gevoel mag worden benoemd.” 
“Ik voel me gezien, gehoord, gesteund en begrepen.” 
“Er komt rust en ruimte.” 
“Het is waardevol en indringend". 
"Marike is betrokken en liefdevol.” 
"Ik heb nu de regie over hoe ik de rol als 
stiefmoeder wil invullen." 

Voor meer informatie over het traject 'Stief op eigen wijze', neem hier een kijkje. https://www.stiefmanagement.nl/ik-help-je/