verhelderen - verbinden - verdergaan

Jij voelt je niet steeds thuis in je eigen huis als zijn kinderen er zijn. Je geliefde begrijpt het niet. Zijn kinderen zijn toch aardig tegen je? Hij weet soms niet meer wat hij moet doen. Zeg het maar! 

Elkaar niet kunnen bereiken
Herken je dit? Jullie hebben beide uitdagingen in het samengestelde gezin. In plaats van samen te werken, staan jullie vaak tegenover elkaar. Hoe kan dat anders?

Wat als je vooruit in de tijd kon kijken en je toekomstige ‘zelf’ je nú al zou kunnen ondersteunen en adviseren? Hoe zou je dat nu helpen? Daar ga ik je bij helpen in dit blog. In het artikel* dat ik als inspiratie heb gebruikt, kijkt auteur en stiefmoeder Veronica terug op inmiddels 15 jaar stiefmoederschap en betrekt daar ook de visie van haar man bij.

Terugkijken
Wat hadden ze veel anders kunnen doen. Wat hebben ze geworsteld samen. Ze maakten fouten en ze hadden dingen beter kunnen doen.  
Ze hadden moeite om elkaars gevoelens te begrijpen en waren bezig met hun eigen uitdagingen. Hij had bijvoorbeeld moeite om zich in haar positie te verplaatsen en haar problemen te begrijpen. Aan de andere kant vond zij het lastig om te begrijpen hoe moeilijk het voor hem voelde om een gescheiden en opnieuw samenwonende ouder te zijn. Dat bracht hem vaak in een positie waarin hij zich gevangen voelde tussen haar, zijn kinderen en soms ook nog hun moeder. 

De betrokken buitenstaander die zich soms niet thuis voelt in haar eigen huis
Ruimte, erkenning en compassie zijn essentieel in elke liefdesrelatie, en misschien nog meer binnen een samengesteld gezin. 
 
Deze stiefmoeder voelde zich vaak een buitenstaander wanneer haar stiefkinderen bij hen thuis waren. Over het algemeen had ze geluk. Ze mocht de kinderen en de kinderen waren vriendelijk tegen haar. Natuurlijk begreep ze dat haar man en zijn kinderen een speciale, gedeelde geschiedenis hadden en een diepgewortelde band op basis van biologische verwantschap. 
 
En natuurlijk had ze begrip voor zijn kinderen dat het moeilijk was en tijd kostte om een nieuwe partner te accepteren. Maar waar was zij? Werd zij wel geaccepteerd? Bleef ze voor altijd de buitenstaander? 

Haar man begreep haar gevoelens niet. Hij had geen idee hoe moeilijk het kon zijn. Hoe het voelde om halverwege de kindertijd in te stappen, een band op te bouwen en samen te leven met kinderen die ze niet goed kende. Voor haar was het duidelijk dat ze bij hem was ondanks de kinderen, niet dankzij hen. 
 
Hij begreep het echt niet. Hoe meer zij het uitlegde, hoe gefrustreerder hij raakte. Hij had geen idee hoe hij het kon oplossen. En omdat de kinderen niets specifieks deden wat "verkeerd" was, vond hij haar overgevoelig. Het werd een gesprek vol onbegrip. Hij vatte het op als kritiek op zijn kinderen en werd defensief: “Ze zijn er nu eenmaal, je doet het er maar mee”. Ze voelde zich onbegrepen en ervoer verwijdering en eenzaamheid.  

Tijd voor ruimte, compassie en acceptatie
Het is moeilijk voor onze partners om issues die we als stiefmoeders ervaren echt te begrijpen. Onze geliefden missen dezelfde ervaringen en staan niet in onze schoenen.

Uit de beschrijving van dit koppel blijkt duidelijk dat begrip niet vanzelf komt, al helemaal niet door je gevoel steeds opnieuw uit te leggen. Wat nodig is, is dat de belangen duidelijk op tafel komen. Door samen de belangen van beiden te bespreken, kan er wederzijds inzicht en begrip ontstaan. Stiefmoeder wil begrip en erkenning voor haar gevoel. Vader wil begrip en erkenning dat het lastig is voor hem: hij moet hard werken om haar gevoel niet als kritiek op zijn kinderen te zien. 

Het is essentieel dat we onze gevoelens delen en dat onze partners ons ruimte, compassie en acceptatie bieden, zelfs als ze het niet kunnen begrijpen. Onze geliefden hebben natuurlijk recht op hetzelfde van onze kant. 

Ruimte: te voelen wat je voelt en te zijn wie je bent; 
Compassie: betrokken zijn bij de pijn van de ander, er aandacht voor hebben en willen helpen de pijn te verlichten; 
Acceptatie: er mogen zijn met jouw gevoel, en dat wie jij bent, wordt gehoord en erkend. 

Verbindende zinnen
Communicatie gericht op wederzijdse acceptatie en erkenning laten het begrip tussen beide geliefde opbloeien en geeft ruimte voor compassie. Leren hoe we elkaars ervaringen en gevoelens kunnen erkennen, leidt tot allerlei verbeteringen.

1. "Het is moeilijk voor me om dat volledig te begrijpen. Maar ik hoor je en wil je ondersteunen”  
2. “Ik geef om je. Hoe kan ik je ondersteunen?” 
3. “Ik kan niet van je vragen om dit helemaal te begrijpen, maar kun je accepteren dat ik dit werkelijk zo voel”? 
4. “Ik weet dat we dit niet snel even kunnen oplossen, maar mogen we erover praten en ons gevoel delen?” 
5. We zijn een team en ik ben er voor je. Is er een manier waarop ik kan helpen?"

De geliefden als team
Het is onze valkuil vaak dat we meteen in de “doe-modus” komen. Het probleem moet opgelost, we gaan fixen. Wat we eigenlijk willen: één team zijn met onze geliefde. We willen gehoord en erkend worden en ons gesteund voelen. We willen dat hij naast ons staat, onze gevoelens en ervaringen erkent en begrijpt én dat hij er voor ons is. En wij bieden hem graag hetzelfde. In een liefdesrelatie is er geen sprake van of/of, er is ruimte voor én/én. 

* Bij het schrijven van dit blog ben ik geïnspireerd door een artikel uit het Stepmom magazine van Juni 2024: “We all need empathy, compassion and validation” van Veronica Grace Andrews, stiefmoeder en schrijfster van ‘You Can Heal Stepmom Burnout”.