verhelderen - verbinden - verdergaan

Je luistert naar verhalen van andere stiefmoeders en merkt hoe anders hun situatie is. Zij hebben het over omgangsregelingen, onverwachte bezoekjes en ex-partners die maar moeilijk op afstand blijven. Jouw situatie lijkt overzichtelijker, maar is op een andere manier complex. Jouw stiefkinderen wonen altijd bij jullie. Hun moeder is overleden. Jouw partner is weduwnaar met jonge kinderen. Jij bent wat wel de klassieke stiefmoeder wordt genoemd, een rol die minder vaak voorkomt, maar nog steeds bestaat. Elk jaar verliezen zo’n 6000 kinderen in nederland een of beide ouders, veel van hen groeien later op in een gezin met een stiefouder.

Ieder rouwt op eigen wijze
Je komt het hoe dan ook tegen: er is verlies in dit gezin. Dat verlies laat sporen na, bij iedereen op een eigen manier. Volwassenen rouwen vaak diep en intens. Na verloop van tijd pakken ze hun leven weer op, stap voor stap. Misschien zit jouw partner nog midden in dat proces, afhankelijk van wanneer jij in zijn leven kwam.

Bij kinderen gaat het anders, zij rouwen in stukjes, ineens heel verdrietig, dan weer ogenschijnlijk vrolijk en speels, totdat iets kleins, een foto, een liedje, een geur, het verlies en de rouw weer oproept. Ook jouw komst als stiefmoeder kan zo'n trigger zijn. Dat heeft niets met jou persoonlijk te maken. Opeens wordt duidelijk dat hun moeder niet meer terugkomt. Oog hebben voor hoe kinderen rouwen is belangrijk, voor je geliefde én voor jou. Geef de kinderen de ruimte en neem samen de tijd.

Plek voor moeder, plek voor jou
Zij is overleden. hun moeder leeft niet meer, maar ze hoort nog steeds bij dit gezin. Haar plek blijft bestaan, ook al is ze fysiek afwezig. Dat zie je terug in de herinneringen, in gekoesterde spullen, in het spreken over haar. Soms is er nog geen ruimte voor jou als stiefmoeder, niet omdat jij iets verkeerd doet, maar omdat moeder nog zo aanwezig is.

Jij bent wijs als je dat erkent, als je geen haast hebt en het niet persoonlijk neemt. Moeder kan worden geïdealiseerd, ze is er niet meer en dus doet ze niets meer fout. Jij bent intussen degene die dagelijks zichtbaar is, met al je goede bedoelingen én menselijke kanten.

Wanneer iedereen haar plek mag houden, ontstaat er ruimte voor jou. Dat vraagt soms kleine, betekenisvolle keuzes, van je geliefde en jou. Neem de tijd om dingen in huis aan te passen. Laat foto’s van moeder blijven, maar wel op plekken die ook voor jou kloppen. Ga niet letterlijk op haar plek aan tafel zitten, dat is goed voor de kinderen, voor je partner en ook voor jezelf.

Stiefmoeders vinden hier hun eigen weg in:

1. De foto van moeder staat in de kamer, naast die van haar overleden zus;
2. De trouwfoto boven het bed verhuisde naar de overloop;
3. Op belangrijke dagen steekt stiefmoeder een kaarsje aan bij de foto van moeder;
4. Het gezamenlijke kind van vader en stiefmoeder noemt de ouders van de overleden moeder ook gewoon opa en oma.
   
   

En creëer nieuwe tradities in jullie samengesteld gezin, met respect voor de tradities van het oorspronkelijke gezin. Neem een paar daarvan over. 

Hij is niemands ex- partner
Je geliefde heeft er niet voor gekozen om haar los te laten. De liefde voor haar is niet gestopt toen ze overleed. Vaak is die liefde nog voelbaar aanwezig en daar hebben jullie het samen mee te doen.

Het vraagt van jou geen strijd, maar een ander perspectief: niet of/of, maar en/en.
Hij hield en houdt van haar en hij houdt van jou. Dat mag naast elkaar bestaan.
Je hoeft haar plek niet in te nemen, je hebt je eigen plek.
Je bent geen vervanger, je bent jezelf.

Jullie relatie is de basis
Jullie uitdaging is tijd samen te vinden. Want jouw stiefkinderen zijn er 24/7. Ook in dit samengestelde gezin is jullie liefdevolle en harmonieuze relatie het fundament van het succes. En dat vraagt tijd samen en aandacht voor elkaar. Zorg voor regelmatige opvang en maak afspraken om samen weg te gaan. Goed voor jullie en goed voor de kinderen. Jullie tijd samen is een investering in jullie relatie en in jullie stiefgezin: geen luxe, maar noodzaak.

En voor alle stiefmoeders geldt -na overlijden en na echtscheiding- neem de tijd, zorg goed voor jezelf en zweef niet op je roze wolk, maar heb realistische verwachtingen.  Ook dit samengestelde gezin wordt nooit meer een kerngezin.  Want moeder is er altijd nog, of ze nu nog leeft of niet meer.

Om mee te nemen
Er is iets dat vaak onderbelicht blijft: als de kinderen er altijd zijn, ben jij er ook altijd. Vanzelfsprekende momenten van ruimte voor jezelf zijn er niet. Me-time komt niet vanzelf en stilte evenmin. Misschien mis je momenten waarop je oplaadt, zonder iets of iemand. Juist die ruimte heb je nodig om dit leven te kunnen leiden.

Gun jezelf ademruimte: een middag voor jou alleen, een wandeling zonder plan.
En mijn favoriet (als het mogelijk is): een eigen ruimte in huis voor jezelf. 

Lieve ‘altijd’ stiefmoeder, ik wens je veel liefde, geduld en wijsheid.