verhelderen - verbinden - verdergaan

Het lijkt zo eenvoudig. Je ontloopt je stiefkinderen. Lang met hen samenzijn valt je zwaar. Je zorgt ervoor dat je hen niet vaak treft.

Je geliefde heeft kinderen
Je wordt verliefd op een gescheiden man met kinderen en je weet heel goed dat ze daarmee in zekere zin onderdeel van je leven worden. Het valt je niet steeds mee en daarin ben je bepaald niet de enige. Geen punt, je wilt ook eigen activiteiten ontplooien en je hebt je werk. Genoeg mogelijkheden om er vaak niet te zijn als zij er zijn.

Drie manieren om te dealen met een moeilijke situatie

1. Je gaat de situatie zo veranderen dat het wordt zoals jij het wilt. Dat is niet een eenvoudige strategie en valt snel af. Je geliefde heeft kinderen en die horen bij zijn leven. Daar wil en kun je niets aan veranderen;
2. Vermijden: hoe dat werkt weten we allemaal; 
3. Omgaan met de situatie zoals die is en accepteren.

Vermijden als schijnoplossing
Ken je dat gevoel dat je een uitweg zoekt, dat je kiest voor de korte termijn en diep van binnen heel goed weet dat het geen oplossing biedt voor de lange termijn? Dat is vermijding.

Het werkt op de korte termijn, omdat je opluchting voelt en het probleem er even niet is. Het is er natuurlijk nog steeds levensgroot. Een oplossing is het niet. Wel coping: je strategie om met de lastige situatie om te gaan.

De nadelen van vermijding
Ik benoem twee forse nadelen van vermijding.

Ten eerste: als je gaat vermijden, begint je leven te draaien om diegene of datgene waar je last van hebt. Je moet er steeds bij stilstaan wanneer je weg wilt zijn en wat je kunt gaan doen. Je maakt je in feite afhankelijk van de aanwezigheid van een ander. Dat leidt niet tot autonome keuzes. De ander wordt zo belangrijker en je bent meer met de ander bezig dan je wilt.

Ten tweede neemt het probleem van de aanwezigheid van de ander toe. Het valt je steeds zwaarder om altijd maar weg te moeten zijn en je agenda af te stemmen op de aanwezigheid van de ander.  

Natuurlijk zijn er stiefkinderen die lastig gedrag vertonen naar hun stiefmoeder. Vaak blijkt bij navraag dat het probleem eerder ligt in andere factoren: ik voel me niet thuis als ze er zijn of ik ben te weinig met mijn geliefde samen als de kids er zijn.

Naarmate vermijding langer duurt, wordt het probleem persoonlijker gemaakt. Het ligt niet meer aan de situatie dat zijn kind regelmatig in jullie huis is, maar aan het kind zelf. Dat geeft ook issues tussen de partners als het persoonlijk wordt gemaakt: zijn kind wordt dan immers het probleem.  

Wat ik in mijn gesprekken merk, is dat het probleem niet alleen speelt in de tijd dat de stiefkinderen er zijn, maar gaat doorwerken in de tijd dat je samen bent met je geliefde. Dan zijn jullie verder van huis. 

Accepteren als pad naar oplossingen
Wat is acceptatie en wat is het vooral ook niet? Acceptatie betekent dat je bereid bent om alles wat er gebeurt te ervaren en er open voor te staan. Je laat actief lastige gedachten en pijnlijke gevoelens toe, juist als keuze tegen vermijding. Oordeel niet over je gevoelens dat je onaardig bent of flinker zou moeten zijn. Het gaat om het erkennen van je ‘pijn’ en daarvoor ruimte maken. Het vraagt bereidheid om gedrag te vertonen waaruit blijkt dat je graag zou willen accepteren. Je bereidheid om te willen accepteren en in te zien dat vermijding geen oplossing is, is al een enorme stap.

Acceptatie is een lastig proces. Niks doen en ‘ermee zijn’ is zo moeilijk voor ons. Stilstaan bij een ervaring is een daad van bereidheid tot acceptatie omdat je weet dat je het niet kunt veranderen en dat vermijden niet helpt. 
 
Veel mensen hebben moeite met het woord acceptatie, alsof ze daarmee akkoord gaan met wat hun is overkomen. Accepteren is niet goedkeuren of er geen moeite mee hebben.  
 
Het is niet eenvoudig om vermijding achter je te laten en het pad van acceptatie te verkennen. Volg hierin je eigen tempo. Er is geen stappenplan, het is een (soms langdurig) proces, dat geen vast stramien of tijdspad kent. Neem je tijd, er is geen haast. En bespreek het vooral met je geliefde.  
 
Gaandeweg komt er ruimte om besluiten te nemen en acties te nemen op basis van je keuzes. Bijvoorbeeld op welke wijze je je rol als stiefmoeder wilt invullen. Wat je hierbij verwacht van je partner. Hoe jullie kunnen zorgen dat jij je ook thuis kunt voelen. Hoe jullie samen kijken naar de huisregels die bij jullie gelden.  
 
Acceptatie leidt tot het vergroten van je emotionele veerkracht door ruimte te maken voor negatieve emoties zonder ertegen te vechten. Daarmee wordt het lijden verminderd. Het helpt je om minder gehecht te zijn aan je gedachten, waardoor je ze meer als mentale gebeurtenissen ziet dan als absolute waarheden. Hierdoor kun je beter omgaan met stressvolle situaties zonder verzet, wat leidt tot lagere stressniveaus en meer emotionele balans.  
 
Acceptatie zorgt voor het terugkrijgen van regie over je leven. Je leert ongemak te verdragen en hoeft situaties waarin die ongemakkelijke gevoelens optreden niet meer te vermijden. Bij vermijden ben je bezig met wat je niet wilt, bij acceptatie kies je voor wat je wel wilt. 
 
Acceptatie zorgt ervoor dat je gevoelens en gedachten toelaat, zonder er meteen gedrag aan te koppelen. Daardoor is het mogelijk om bewustere keuzes te maken. Acceptatie van gevoelens en de bereidheid om ongemak te verdragen kunnen ervoor zorgen dat je nieuwe paden inslaat en persoonlijke groei doormaakt.  

Tot slot
Bij vermijden is je intentie om je terug te trekken van moeilijkheden. Dat biedt nooit een oplossing. Acceptatie is kiezen voor een uitweg op langere termijn. Wees mild voor jezelf in dit proces. 
 
Het is heel gezond en een teken van zelfzorg dat je ervoor kiest om regelmatig iets voor jezelf te doen als zijn kinderen er zijn. Laat ik dat nog maar eens benadrukken. Eigen tijd heb je nodig en het is ook voor je partner en zijn kinderen goed om tijd zonder jou door te brengen.