verhelderen - verbinden - verdergaan

Wat vinden we dát een ongemakkelijk concept. Jullie relatie eerst. Hoezo, doen de kinderen er niet toe? Die hebben al een overlijden of echtscheiding achter de rug. Wat ze nodig hebben is zorg, aandacht en liefde van hun vader. En als stiefmoeder tevens moeder is, vindt zij dat ook ten aanzien van haar kinderen. 

Jullie gaan het anders doen
Voorafgaand aan jullie samengesteld gezin kwam het einde van het gezinsleven in het kerngezin. Fouten die daar werden gemaakt, daarvan hebben jullie geleerd. Jullie weten waar je aan begint. 
 
Vader heeft zijn prioriteiten op orde, de zorg voor de kinderen. Zij mogen geen last hebben van zijn keuze, voor hem is het erg belangrijk tijd met hen door te brengen en hen liefde en aandacht te geven. Stiefouders gunnen de kinderen van hun geliefde deze tijd, aandacht, liefde en zorg. Rond de kinderen ontstaat een leven van helpen bij huiswerk, sport, andere hobby’s. Vergezeld van veel planning, afstemming met moeder, dingen die mee heen en weer gaan en soms worden vergeten. In een samengesteld gezin valt veel te regelen en te organiseren. 

Waar zijn jullie samen gebleven?
Vaak is het stiefmoeder die aan de bel trekt. Zij ervaart minder verbinding. Ze vindt dat zij en haar geliefde te weinig samendoen, vooral in de dagen dat zijn kinderen er zijn. “Daar is toch alle tijd voor als de kinderen weer weg zijn?” Zo werkt het niet. Parttime partnerschap is weinig vervullend. 
 
Als een vrouw stiefmoeder wordt, sluit zij zich aan bij een al gevormd gezin. Haar partner heeft een biologische band en al een geschiedenis met zijn kinderen. Zij niet. Stiefmoeder kiest voor haar partner, maar niet voor de kinderen. Natuurlijk begrijpt ze dat met haar keuze voor hun vader, de kinderen onderdeel gaan uitmaken van haar leven. Dat is -zeker in het begin- niet per se kiezen voor de kinderen. Het is niet realistisch te verwachten dat zij op dezelfde wijze gericht is op haar stiefkinderen als vader op zijn kinderen. 

Vader wil het goed doen voor zijn kinderen. Hij kan het bijvoorbeeld zien als een manier om gevoelde schuld over een echtscheiding te verkleinen. Of hij wil bij zijn kinderen het gevoel van verlies wegnemen. De intentie is vaak goed, maar op de langere termijn is het een risicovolle keuze. 

Daarom jullie relatie eerst
Het fundament van jullie samengesteld gezin is jullie liefdesrelatie. Daarom jullie relatie eerst. Als jullie relatie op de tweede plaats komt, ontstaan er problemen. Dat is al het geval in kerngezinnen. Wat speelt in kerngezinnen, komt in het kwadraat terug in het samengesteld gezin. Wie kent niet minstens één stel dat, nadat de kinderen uit huis zijn gegaan, elkaar weinig meer te zeggen heeft. Opgeslokt door het gezin, de kinderen op de eerste plaats. Zo doofde het vuur uit. Dat is dan in het kerngezin. In jullie samengesteld gezin, zijn de risico’s groter.

Wat gaat er beter als jullie relatie wél op de eerste plaats komt?

• Als jullie samen leidinggeven aan het samengesteld gezin en daarbij jullie relatie op de eerste plek zetten, is het vanzelfsprekend dat jullie van elkaar accepteren dat ieder vanuit zijn eigen positie bijdraagt. Dat jullie samen een samengesteld gezin willen, waarin ruimte is voor iedereen om te leven en/of op te groeien tot verantwoordelijke en liefdevolle volwassenen; 
• Zo versterk je de relatie, er kan stabiliteit ontstaan, samenwerking, goede communicatie met uitwerking op het hele samengestelde gezin. Dit kan alleen ontstaan als tussen partners zorg is voor elkaars behoeften en emotioneel welbevinden; 
• De kans op een goede relatie tussen stiefmoeder en de kinderen wordt groter. Omdat er ruimte en plek is voor zowel stiefmoeder als de kinderen heeft hun relatie de kans om te groeien; 
• Als jullie relatie op de eerste plek komt, ervaart stiefmoeder steun en weet zich gezien in haar soms lastige rol;
• Als voor kinderen helder is dat jullie relatie belangrijk is, geef je de kinderen een prachtig voorbeeld hoe een liefdevolle, gelijkwaardige en volwassen liefdesrelatie eruit kan zien. Van hun ouders kunnen ze dat niet meer leren. Kinderen kunnen zich koesteren in de veiligheid en de warmte die jullie liefde hen biedt; 
• Tijd en aandacht voor je liefdesrelatie zorgen ervoor dat je niet met een vreemde blijkt samen te wonen zodra de kinderen uit huis zijn. Kinderen wonen niet voor eeuwig bij je; 
• Je kinderen hebben al eens het einde meegemaakt van een gezin, dat hoeven ze niet nog een keer mee te maken, dat is ook jullie verantwoordelijkheid.

Maar het zijn kinderen
Natuurlijk kinderen hebben hun ouders nodig. Ouders gaan voor hun kinderen door het vuur. Dat mag en dat hoort. Je relatie met je geliefde mag dan wel de belangrijkste relatie zijn, kinderen zijn absoluut je eerste (en belangrijkste) verantwoordelijkheid. Dit is een liefdevolle en vaak vreugdevolle verantwoordelijkheid. Die gaat verder dan hen kleden en opvoeden. Het is hen liefhebben, beschermen en veiligheid bieden. Hen bijstaan, tijd met hen doorbrengen, open staan voor hen, hen helpen de weg te vinden in de wereld en in hun leven.  

En dát is wat stiefmoeders hebben te aanvaarden. Dat hun geliefde zijn belangrijkste verantwoordelijkheid heeft naar zijn kinderen. 

Er is geen concurrentie
‘De partnerrelatie op de eerste plaats’ en ‘de eerste verantwoordelijkheid naar de kinderen’ concurreren niet met elkaar. Ik heb zelf ervaren dat het elkaar aanvult. Natuurlijk is het soms lastig, het vraagt om balans. En balans is niet een vaststaand punt, het vraagt telkens beweging om de balans weer te vinden. In die beweging zie ik de bezielde samenwerking van (in mijn geval) mijn man en mij. Omdat onze relatie op de eerste plaats komt en beider behoeften belangrijk zijn, kan en kon ik goed accepteren dat zijn vaderschap -los van de verantwoordelijkheid- voor hem als persoon erg belangrijk is.

Mettertijd werd de relatie met zijn kinderen ook voor mezelf erg belangrijk. Er is geen format voor het stiefmoederschap. Het gaat erom dat jij je rol vervult op je eigen wijze, daarbij ruimtegevend aan het vaderschap van je geliefde.

Het is steeds en/en. ‘Wie is het belangrijkste?’, die vraag mag niet gesteld. Het is niet een goede vraag en het antwoord doet er ook niet toe.